Iwahhlu f'xulxin

Il-Kullhadd 

F’dal-granet mistennija johrogu il-figuri dwar il-finanzi tal-gvern sa Gunju 2003, jigifieri ghall-ewwel nofs tas-sena. Milli rajna dan l-ahhar jidher li l-figuri tal-wahx li hargu sa Mejju aktarx ikomplu jihzienu f’Gunju.

Ghax f’dan il-granet rajna l-Ministru tal-Finanzi johrog fil-pubbliku ilum lil-kapijiet tac-civil li ma jafux kif jikkontrolla l-infiq u li ghandu jkollhom krejattivita’ biex jaraw x’soluzzjonijiet hemm biex inaqqsu n-nefqa tal-gvern. Qallhom li hu ma jridx li jkollu jzid it-taxxi u mbaghad iwahhlu fih u jibqa’ maghruf bhal l-Ministru tat-taxxi.

Dan m’hu xejn ghajr loghob bil-bzallu. Ghax il-kapijiet tac-civil ma jaghmlux ghajr li jsegwu il-politika tal-gvern u jekk jonfqu jonfqu skond din il-politika u skond l-ordnijiet tal-Minsitri rispettivi.

Li rajna f’dal granet bil-Ministru tal-Finanzi jinsisti li l-kapitjiet tac-civil ma jikkommettux ruhom ghal-10% tan-nefqa ppjanata huwa biss loghob ghal gallarija biex il-Ministru ma jerfghax wahdu id-dizastru tal-finanzi u juri kif dan id-dizastru jahtu ghalih il-Ministru shabu u mhux hu.

Ghalina jistghu idumu jwahhlu f’xulxin kemm iridu. Ghalina jekk hux tort ta’ John Dalli jew tal-Ministri shabu li l-finanzi tal-gvern hzienu daqstant huwa pjuttost irrilevanti. Ghalina huma baskjet wiehed u t-tort huwa taghhom u l-htija jaraw huma kif ser jaqsmuha.

Izda il-problema hija li hu ta’ min hu t-tort il-piz ser jaqa’ fuq il-poplu Malti. Jekk id-deficit ta’ din is-sena flok is-Lm70 miljun ippjanati jispicca mal Lm120 miljun kif jidher ( dejjem jekk ma jivvintawx xi tbazwira ohra bhal Lm21 miljun tal-MIA tas-sena ‘l ohra) dan se jkun piz fuq il-poplu Malti. Jew jizdied id-dejn nazzjonali b’dan l-ammont jew irridu inbieghu xi haga biex naghmlu tajjeb ghalih. Forsi jidher li din is-sena se nbieghu il-Lottu. U il-gid tal-poplu biex jaghmel tajjeb dejjem jonqos u jitnaqqar.

U l-gvern dejjem johrog aktar bonds u l-poplu kultant bla sens jew bla ghazla jmur jixtrihom avolja jorbtuh ghal zmien twil hafna, dan l-ahhar 20 sena, bl-imghaxijiet baxxi li jezistu llum.

U nibqghu sejrin hekk bla ma nindirizzaw il-problema u nzidu dejn u l-piz kull sena b’rata hafna aktar milli tikber l-ekonomija sa ma fl-ahhar……. jigrilna bhal gemel li ghabbejnilu fuq li ghabbejnilu u fl-ahhar ghotor taht il-piz ta’ tibna.

U dan ikollna niffacjawh meta eventwalment taqa’ fuqna id-dixxiplina tas-sistema tal-munita unika ewropeja il-Euro, ghax decizjonijiet iebsin jigu mposti fuqna u mhux nehduhom ahna.

Ga qedin f’din is-sitwazzjoni rigward ir-rati ta’ l-imghax fejn qed ikollna nimxu skond kif mixja id-dinja. S’issa il-gvern gietu tajba ghax l-imghax fid-dinja tbaxxa u b’hekk jista jissellef b’irhis. Izda l-imghax mhux ser jibqa’ baxx ghal dejjem. Fl-ahhar idur u jghola u l-gvern irid u ma jridx anke jekk ikollna ekonomija mghaxxa ikollu jgholli l-imghaxijiet skond kif jgholew barra.

Izda eventwalment id-dixxiplina taqa’ fuqna wkoll fuq id-daqs tad-deficit u nigu mgeghla jew inzidu t-taxxi jew innaqqsu n-nefqa jew nipprivatizzaw izjed ha jkollna x’jaghmel u naraw il-gawhar tal-pajjiz jizvintaw quddiem ghajnejna.

Bhalissa qed naraw pajiz b’sahhtu bhal Germanja iduq l-imrar ta’ traskuragni tal-passat. Pajjiz fejn in-negozju naqas, il-qaghad zdied u qed f’xifer ta’ diflazzjoni li tista’ tfisser problemi kbar ghal girien taghhom ukoll. Il-piz ta’ dan igorruh l-aktar il-haddiema u l-konsumaturi. Dan juri li mir-regoli ta’ l-ekonomija hadd m’hu eskluz lanqas gganti kbar. Ir-rejalta tista ddewwimha izda ma tistax tahrabha ghal dejjem.

Pajjizna mil-gvern mhux ezercizzju ta’ kif wiehed ser iwahhal fl-iehor irid. Il-pajjiz jippretendi li l-gvern jerfa’ r-responsabbilta’ tieghu u mhux ikompli jitfa’ l-hmieg taht it-tapit halli uliedna ikollhom igorru il-piz li llum qed nittraskuraw.

Irid jara il-kabinett maghqud f’determinazzjoni biex tinqata l-hela u jsir ir-ristrutturar mehtieg halli nergghu ingibu sanita’ fil-finanzi tal-pajjiz qabel ma jkun tard wisq.