Vizjoni ghal Pajjizna

L-Orizzont 

  

Nhar is-sibt li ghadda fethet legislatura gdida, l-ghaxar wahda ta’ wara l-indipendenza. Minn dawn l-ghaxar legizlaturi il-Partit Laburista rebah erbgha u tilef sitta.

Zgur li kullhadd jaqbel li hemm bzonn qawwi li ghall-elezzjoni li tigi fi tmiem il-legizlatura li ghada kif bdiet, il-Partit Laburista irid jipprepara bil-kbir ghax jekk ma nirbhux l-elezzjoni li jmiss nhezzu l-istess ezistenza tal-Partit.

Forsi wiehed jithajjar jargumenta li ghadu kmieni wisq biex nahsbu ghall-elezzjoni li jmiss. Ma naqbilx. Qatt m’hu kmieni. Biex naslu fejn irridu naslu hemm hafna xoghol xi jsir li jrid jiehu z-zmien. Mohh il-poplu ma tibdlux mil-lum ghal ghada. Tibdlu bil-mod il-mod, bil-konvinzjoni, bil-perzwazjoni, bl-addattament ta’ policies cari, sensibbli u konsistenti.

Biex naslu sa hames snin ohra irridu nibdew mil-lum. U nibdew ma jfissirx li rridu nibdew nikkritikaw u nopponu lill-gvern. Dan naghmluh ukoll. Dan xoghlna. Izda xoghlna jmur hafna izjed lil hemm.

Ma rridux nxettlu l-fehma, li donna hija komuni, li kull ma rridu naghmlu huwa nhallu l-gvern jghaffeg u jhawwad u n-nies eventwalment tinduna xi zball ghamlu li skartaw lilna u b’hekk fl-elezzjoni li gejja wahedhom jegghu jghazlu lilna bla tahbit ta’ xejn. L-affarijiet ma jimxux hekk. Argumenti bhal dawn kont nismaghhom min hafna minn shabi fil-legizlatura ta’ bejn l-1987 u l-1992.

“jekk trid iggib il-magguranza tal-poplu wara l-vizjoni tieghek trid tahdem ghaliha ha tirbah l-imhuh, tixghel l-entuzjazmu u toffri ruhek bhala spirazzjoni ta’ soluzzjoni tal-problemi li jkunu qed ikiddu lill-poplu.”

Dak iz-zmien wara sittax il-sena fil-gvern hafna accettaw dik it-telfa bhala rutina demokratika li tghaddi malajr wahedha. Kienu jahsbu li l-post naturali taghna kien fil-gvern ghax il-magguranza kbira tal-Maltin huma haddiema u ghalhekk wara li ppruvaw lin-nazzjonalisti daqs li kieku kienu xi frotta pprojbita, malajr kien jiddispjacihom u jergghu ipoggu l-Partit fil-gvern. L-affarijiet ma grawx hekk u ma ghandniex nassumu li fil-futur l-affarijiet ser jahdmu kif nixtiequhom wahedhom.

Jekk tghallimt haga fil-poltika hija li l-poplu dejjem ghandu ragun. Li d-decizjoni tal-poplu trid tirrespettaha. Li jekk trid iggib il-magguranza tal-poplu wara l-vizjoni tieghek trid tahdem ghaliha ha tirbah l-imhuh, tixghel l-entuzjazmu u toffri ruhek bhala spirazzjoni ta’ soluzzjoni tal-problemi li jkunu qed ikiddu lill-poplu.

U hawn hafna problemi li qed ikidduh lil-poplu. Ara ma tahsbux li l-poplu iblah u jemmen li billi tella’ in-nazzjonalisti mill-gdid fil-gvern jew billi se nsiru membri ta’ l-UE b’daqshekk solvejna xi problemi milli ghandna.

L-esperjenza tieghi hija li hafna minn dawk li mhux tipikament nazzjonalisti din id-darba ivvutaw favur l-UE u favur in-nazzjonalisti mhux ghax jemmnu li nazzjonalisti kien jixirqilhom mill-gdid il-gvern, izda ghax jemmnu li minghajr id-dixxiplina esterna ta’ l-UE dan il-pajjiz ma kienx se jsib il-forza gewwiena biex jindirizza il-problemi li qed jifnuh u qed jippregudikaw il-kwalita’ tal-hajja ghal familja taghhom u ghal uliedhom.

Qed naraw b’ghajnejna kif il-problemi tal-finanzi tal-gvern qed jikkargaw u mhux jonqsu. Qed naraw li l-problemi ta’ l-ambjent, lil hinn mir-roundabouts, ghadhom hemm bil-kbir. It-tniggiz ta’ l-arja u l-bahar, l-immaniggar ta’ l-iskart, traffiku u toroq li jaqtghulek nifsek huma problemi kbar li ma solvejnihomx bid-decizjoni tat-12 t’ April.

It-telfien ta’ impjiegi, l-incertezza ta’ fabbriki li qdiemu, in-nuqqas ta’ investiment dirett minn barra, ic-cpar li jdawwar is-sostenn tas-servizzi socjali fil-pensjonijiet, fis-sahha u l-edukazzjoni ghadhom hemm, u kif.

“Il-vizjoni taghna ghandha tkun li dawn il-problemi mhux biss nispjegawhom izda nuru x’jistghu ikunu is-soluzzjonijiet ghalihom.”

Quddiem dan kollu il-Partit Laburista irid juri li ghandu vizjoni. Vizjoni mhux biss li nikkritikaw. Vizjoni li nkunu parti mis-soluzzjoni. Vizjoni ma nghatux lok il-gvern li jghid li ma sabx appogg minn ghandna biex problemi bhal dawn jigu indirizzati fuq bazi nazzjonali.

Zgur li hawn min ma jaqbilx u jippreferi nhallu l-gvern igerfex wahdu u noqghodu gallerija narawh ikompli jhawwad. Anke jien gieli kelli din it-tentazzjoni. Izda dan mhux fl-interess tal-pajjiz u tal-haddiema li rridu niddefendu. Jekk naghmlu hekk dawn il-problemi jibqghu jingemghu taht it-tapit sa ma fl-ahhar jixpakkaw u jifqghu lil kulhadd l-aktar lil min huwa debboli.

Il-vizjoni taghna ghandha tkun li dawn il-problemi mhux biss nispjegawhom izda nuru x’jistghu ikunu is-soluzzjonijiet ghalihom. Fis-soluzzjonijiet taghna irridu nirrispettaw il-principji socjal demokratici li jispirawna u zgur ma nistghux inhallu il-forzi liberi tas-suq ikunu is-soluzzjoni ta’ kollox.

Irridu mmorru oltre. Irridu nuru li meta nkunu fil-gvern ghandna vizjoni biex inkomplu nizviluppaw is-servizzi socjali u l-kundizzjoniejiet tax-xoghol fl-ispirtu socjal demokratiku. Wasal iz-zmien li nergghu naghtu spinta qawwija ghax is-servozzi socjali f’pajjizna li ilhom ggamjati u l-gvern dejjem jorqom u jnaqqas fihom permezz ta’ means testing. Ejja nghidu li dan jista’ jkun bzonnjuz biex dawn jghinu lil min tassew ghandu bzonn izda mbaghad hemm inizijattivi godda li huma ferm mehtiega. Inizjattivi bhal introduzzjoni ta’ hinijiet flessibbli tax-xoghol. Servizzi ta’ child minding ha jghinu lin-nisa li jixtiequ jahdmu. Drittijiet ugwali ghal haddiema tal-privat u tal-gvern. Dritt tal-haddiema li jkunu jafu il-qaghda finanzjarja ta’ min ihaddimhom. Dritt tal-haddiema ghal tahrig anke waqt li jkunu jahdmu u bini ta’ fondi biex jipprovdu ghal kumpens xieraq f’kas ta’ redundancies.

Dawn huma l-affarijiet li ghandhom jispirawna biex il-maggoranza tal-haddiema Maltin jerghu jaraw fil-Partit Laburista ir-rifugju naturali taghhom.